Gwasanaethau Angladd (2020)

• Archebwch gopi o'r llyfr

Rhan un (testun ar-lein a llyfr)

Y Gwasanaeth Angladd
Y Gwasanaeth Angladd oddi mewn i’r Cymun Bendigaid
Claddu Llwch
Y Gwasanaeth Angladd - Y Llyfr Gweddi Gyffredin Cyfrol II (1984)
Atodiad - Y Gwasanaeth Angladd oddi mewn i’r Cymun Bendigaid

Rhan dau (testun ar-lein yn unig)

Nodiadau, gwasanaethau ychwanegol, deunydd ychwanegol a samplau o wasanaethau

Rhan tri (testun ar-lein yn unig)

Litwrgïau ychwanegol ar gyfer amgylchiadau arbennig, wedi eu cymeradwyo gan Fainc yr Esgobion (heb fod yn rhan o’r Llyfr Gweddi Gyffredin)

Ar hyd ei hanes breintiwyd yr Eglwys â’r cyfle i symud yn agos at bobl, ar amserau tyngedfennol yn eu bywyd, a cheisio bod yn dystion byw i gariad a gras Duw. Nid yw’r Cristion yn credu bod person yn cael ei ddiffodd fel cannwyll ar derfyn ei fywyd daearol; newidiaeth, ynghyd â Bedydd a Phriodas, ac sy’n cynrychioli prif droeon bywyd tra, hefyd, yn cyfeirio ymlaen at y dyfodol a’r gobaith am y bywyd tragwyddol. Nid yw’r Eglwys ychwaith, wrth ystyried hunaniaeth pobl, yn cyfrif mai dibwys yw’r corff ond, yn hytrach, ei fod yn breswylfa enaid, yn gysegredig ac yn haeddu urddas a pharch, hyd yn oed wedi marwolaeth. Rhaid, felly, i ddefod yr angladd Cristnogol gwmpasu’r agweddau hyn, a chyflwyno’r ymadawedig yn berson, yn enaid, i Dduw ac i dragwyddoldeb, a darparu achlysur parchus a chysegredig ar gyfer rhoddi ei weddillion i orffwys, “mewn gwir a diogel obaith o’r atgyfodiad.”

Mae dwy ystyriaeth ychwanegol. Rhaid bod cydnabyddiaeth, dathliad o bopeth a oedd yn dda a chreadigol ym mywyd yr ymadawedig, yn adlewyrchu rhywbeth o’u harwyddocâd tragwyddol – eu heffaith ar eu teulu a’u cydnabod, eu cyfraniad i’r gymdeithas ac i fywyd. Rhaid hefyd goffáu ffydd, pan fydd person, o ran ei hunan, wedi cyffesu Crist yn Waredwr a thystio i’r addewid o’r bywyd tragwyddol a geir ynddo. Yn olaf, y mae cynulleidfa – teulu, ffrindiau a chydnabod, a fydd yn teithio drwy alar ac arnynt angen i’r seremonïau ogylch yr angladd gyfleu negeseuon o gysur, o obaith, o ffydd, o gariad ac o drugaredd.

Mae llawer i’w gyflawni mewn byr amser. Yn y cyddestun modern mae ffurfiau defodau’r gorffennol yn dal yn ddefnyddiol, ond mae cynulleidfaoedd fel arfer yn disgwyl mwy – yn disgwyl gwasanaeth sy’n adlewyrchu cymeriad yr un a goffeir, sy’n crisialu ystod eu teimladau a’u greddfau hwy eu hunain, sy’n mynegi rhywfaint o’u credoau a’u gobeithion, sy’n cynnig iddynt gysur personol. Felly bydd rhaid i weinidog yr Eglwys, ar adeg angladd, lunio litwrgi a fydd yn ymateb i’r anghenion a’r amcanion hyn i gyd.

Cadwyd hynny mewn cof, ac y mae’r litwrgïau angladd, a gymeradwywyd i fod yn rhan o Lyfr Gweddi Gyffredin yr Eglwys yng Nghymru gan y Corff Llywodraethol ym Mai 2019, yn cynnwys craidd-ddefod, a gyhoeddir yn Rhan Un, ac adnoddau helaeth a gyhoeddir yn Rhan Dau. Y syniad yw bod y litwrgi angladd hanfodol ar gael yn Rhan Un, ond bod yno Ran Dau y gellir troi ato neu hyd yn oed ‘gloddio’ ynddo, am ddeunydd ategol, addas. Yr ydym yn dra diolchgar i aelodau’r Comisiwn Litwrgaidd Ymgynghorol Sefydlog am dros ddegawd o lafur ar y litwrgi hwn a’r adnoddau ategol, a hefyd yn arbennig i Dr Gwendraeth Morgan am ymgymryd â’r gwaith o drosi’r deunydd i’r Gymraeg.

Gobaith esgobion yr Eglwys yng Nghymru yw y bydd y cyfoeth hwn o adnoddau yn galluogi’r rhai sy’n arwain gwasanaethau angladd i lunio litwrgi a fydd yn ateb yr holl anghenion amryfal a restrwyd uchod ond, yn fwyaf pwysig, a fydd hefyd yn fodd i gyhoeddi’r Efengyl yn fugeiliol sensitif a datgan y gobaith sydd ar gael i bawb yng ngwaith achubol Iesu Grist, a orchfygodd angau drwy ei atgyfodiad.

+Gregory Llanelwy
Yr Esgob sy’n gyfrifol am Faterion Litwrgaidd ac Athrawiaethol
Mehefin 2020