Beibl Cymreig cyntaf i fod yng Nghymru am y tro cyntaf

Mae Llyfrgell Abaty San Steffan yn benthyg copi o'r Beibl cyntaf a argraffwyd yn Gymraeg i Eglwys Gadeiriol Tyddewi.

Bydd yn cael ei arddangos yn gyhoeddus yn Nhyddewi rhwng 17 Mehefin a 9 Gorffennaf. Yn ystod y cyfnod hwn bydd sesiwn drafod yng nghynhadledd Cymdeithas Archifau, Llyfrgelloedd a Chasgliadau Eglwys Gadeiriol y DU ac Iwerddon (CALCA) a gynhelir ar 17-19 Mehefin. Bydd cyfres o Deithiau ac Ymweliadau arbennig hefyd gan Lyfrgell Eglwys Gadeiriol Tyddewi.

Dywedodd Deon Tyddewi, y Parchedig Dr Sarah Rowland Jones: 'Rydym yn falch iawn o groesawu'r copi cyntaf o'r Beibl printiedig cynharaf yn Gymraeg adref. Mae'n ymddangos yn briodol y dylai ei ymweliad cyntaf â Chymru fod yma, i gartref ein nawddsant, yn ein calon ysbrydol. Edrychwn ymlaen at ei gael yn cael ei arddangos cyn iddo ddychwelyd i'r Abaty, i'w rannu gyda Christnogion Cymreig o bob traddodiad, y mae Y Beibl Cyssegr-Lan o Feibl 1588 yn drysor unigryw o werthfawr yn ein treftadaeth o ffydd ac iaith.'

Meddai Tony Trowles, Pennaeth Casgliad a Llyfrgellydd Abaty San Steffan:

'Mae'r copi o'r Beibl Cymraeg a gyflwynwyd i Lyfrgell Abaty San Steffan gan William Morgan yn 1588 yn ein hatgoffa o rôl bwysig dysgu ym mywyd yr Eglwys ac o'r casgliadau cyfoethog o lyfrau printiedig a llawysgrifau sydd wedi cael eu gofalu a'u hastudio dros y canrifoedd yn llyfrgelloedd ein cadeirlanoedd a'n heglwysi colegol. Wrth i'r rhai sy'n gofalu am y casgliadau hyn a chasgliadau hanesyddol eraill yr eglwys gadeiriol ymgynnull mewn cynhadledd yn Nhyddewi, mae wedi bod yn bleser mawr gweithio gyda chydweithwyr yn yr Eglwys Gadeiriol i hwyluso benthyg y Beibl hwn fel y gellir ei weld a'i werthfawrogi yng Nghymru am y tro cyntaf.'