Cyfrifyddu plwyfi
Adrodd a gofynion ariannol eraill yr Eglwys yng Nghymru
Mae'n ofynnol i bob Cyngor Plwyf Eglwysig baratoi adroddiad a chyfrifon blynyddol, y mae'n rhaid iddynt:
- gydymffurfio â Chyfansoddiad yr Eglwys yng Nghymru a'r rheoliadau Cyfrifyddu a nodir yn y Cyfansoddiad;
- cael eu cadw ynghyd â'r holl gofnodion cyfrifyddu am 6 blynedd;
- bod ar gael i'w harchwilio gan yr Archddiaconiaid;
- bod ar gael i'r cyhoedd ar gais.
Trothwyon Cyfrifyddu ar gyfer Plwyfi'r Eglwys yng Nghymru
|
Archwiliad/Archwiliad Annibynnol |
Dull cyfrifyddu |
Comisiwn ElusennauCofrestru |
|
|---|---|---|---|
| Incwm gros yn llai na £25,000 | Arholiad Annibynnol | Cyfrifon Derbyn a Thaliadau | AMH |
| £25,000 - £100,000 | Arholiad Annibynnol | Cyfrifon Derbyn a Thaliadau | AMH |
| £100,000 i £250,000 | Arholiad Annibynnol | Cyfrifon Derbyn a Thaliadau | Ie |
| £250,000 i £1,000,000 | Arholwr Annibynnol Cymwysedig | Cyfrifyddu Croniadau | Ie |
| Dros £1,000,000* | Archwiliad | Cyfrifyddu Croniadau | Ie |
*Neu mae cyfanswm y symiau (cyn rhwymedigaethau) yn fwy na £3,260,000, ac mae incwm gros yn fwy na £250,000.
Trosolwg - Ffurf Safonol y Cyfrifon ar gyfer Plwyfi
Yn dilyn ymgynghoriad â phlwyfi a chymeradwyaeth yr esgobaethau a Chorff y Cynrychiolwyr, cyflwynwyd Ffurf Safonol o Gyfrifon ar gyfer Plwyfi o 1 Ionawr 2010 ymlaen. Mae'r Ffurf Safonol ar Incwm a Gwariant yn nodi'r categorïau incwm a gwariant y dylai Trysoryddion y plwyf eu defnyddio wrth baratoi'r cyfrifon:
Adnoddau/Derbyniadau i Mewn
| Incwm Gwirfoddol | Rhoi wedi'i Gynllunio | Rhoi wedi'u cynllunio yn rheolaidd drwy amlenni, archebion sefydlog, sieciau, Rhodd Uniongyrchol (GWADD) ac ati |
|---|---|---|
| Casgliadau rhydd | Pob casgliad rhydd, gan gynnwys offrymu mewn gwasanaethau achlysurol (priodasau, angladdau ac ati) | |
| Rhoddion | Mae'r holl roddion nad ydynt wedi'u cynnwys yn y categorïau uchod, gan gynnwys blychau offrymau, incwm o gronfeydd ymddiriedolaeth, derbynebau diwrnod rhoddion ac apeliadau arbennig | |
| Ar gyfer Cenhadaeth | Blychau cenhadaeth, casgliadau o dŷ i dŷ, yr holl symiau a dderbyniwyd yn benodol ar gyfer cenhadaeth ac elusennau yn y DU a thramor | |
| Ad-daliadau Treth | Yr holl dreth a adferwyd o dan y Cynllun Cymorth Rhoddiau, gan gynnwys ad-daliadau treth Rhodd Uniongyrchol | |
| Anrhegion etifeddiaeth a dderbyniwyd | Gwerth cyfalaf etifeddiaeth a dderbyniwyd | |
| Grantiau | Cronfa Dreftadaeth y Loteri, CADW, grantiau eraill y Llywodraeth, awdurdodau lleol neu Eglwysig | |
| Incwm a gynhyrchwyd | Codi Arian | Gwerthiant gwaith, fwytau, incwm cylchgronau, stondinau llyfrau, rhent o logi a defnydd eglwys a neuadd (rhaid dangos incwm gros). Cardiau Pasg a Nadolig (os defnyddir ar gyfer codi arian). |
| Ffioedd | Pob ffioedd ar gyfer priodasau, angladdau, mynwentydd ac ati | |
| Incwm Buddsoddi | Incwm Buddsoddi | Rhent o eiddo buddsoddi, llog banc, llog neu ddifidendau o fuddsoddiadau |
| Adnoddau Eraill sy'n Dod i Mewn | Incwm Arall | Hawliadau yswiriant, elw ar wireddu asedau a ddefnyddir at ddibenion eglwysig arferol, e.e. elw ar werthu eiddo, gwerthu asedau at ddibenion eglwysig, gwerthu buddsoddiadau, trosglwyddo o adneuon, benthyciadau a dderbyniwyd ac ad-dalu benthyciadau a wneir. |
Adnoddau a Wariwyd/Taliadau
| Cefnogaeth i'r Weinyddiaeth | Rhannu Plwyf | Cyfran y plwyf yn daladwy i'r Esgobaeth |
|---|---|---|
| Treuliau plwyfol clerigwyr | Yr holl dreuliau a dynnir gan glerigwyr y plwyf (gan gynnwys NSMs) yn ymwneud â busnes y plwyf fel y darperir yn y canllaw yr Eglwys yng Nghymru ar gyfer ad-dalu treuliau clerigwyr. | |
| Arall | Taliadau i gefnogi clerigwyr cynorthwyol, ffioedd darllenwyr, cyflog curad neu gyfraniad iddynt; (ond ac eithrio treuliau). | |
| Gweithgareddau Plwyf | Cynnal a Chadw Gwasanaethau | Angenrheidiadau allor, verger, organydd, organ a chôr, llyfrau gwasanaeth. |
| Treuliau Cyffredinol y Plwyf | Treuliau cyfarfod, taliadau banc, argraffu, postio, deunydd ysgrifennu, ffôn, treuliau swyddfa a chyffredinol, dibrisiant, prydlesu, prynu llogi. Ffioedd archwilio a chyfrifyddu, ffioedd a chyngor proffesiynol eraill, paratoi adroddiadau statudol, ffioedd statudol. Cost amlenni cymorth rhodd. Costau a dynnir gyda rheoli buddsoddiadau (broceriaid, ffioedd rheolwyr). | |
| Eiddo yr Eglwys | Cynnal a Chadw Eglwysi | Trydan, nwy, dŵr, yswiriant, atgyweiriadau a chynnal a chadw cyffredinol, glanhau, llog ar fenthyciadau plwyf. |
| Cynnal a Chadw Eiddo Arall | Holl dreuliau eiddo yr eglwys gan gynnwys mynwentydd a neuaddau eglwys, ond heb gynnwys adeilad yr eglwys, llog ar fenthyciadau plwyf. | |
| Gwariant Eithriadol | Eitemau gwariant mawr nad ydynt yn ailadroddus (atgyweiriadau adeiladau mawr, adnewyddu, estyniadau), ffioedd proffesiynol cysylltiedig. Ychwanegiadau at ddodrefn eglwys. | |
| Grant a chymorth ariannol arall | Cenhadaeth: Plwyf | Efengylu, addysg, Ysgol Sul, clwb ieuenctid, taliadau i weithwyr ieuenctid, prosiectau lleol, grwpiau gofalgar, cysylltiadau seciwlar eraill o fewn y plwyf. Cost cylchgronau'r eglwys, cylchlythyrau, cyhoeddusrwydd. Cardiau Pasg a Nadolig (os na chaiff eu defnyddio ar gyfer codi arian) |
| Cenhadaeth: Cartref/Byd | Sefydliadau Eglwysig eraill y DU, elusennau eraill yn y DU. Cefnogi prosiectau esgobaethol. Cefnogaeth i'r Eglwys ac achosion elusennol eraill dramor. | |
| Adnoddau Eraill a Wariwyd | Taliadau Cyfalaf | Prynu asedau at ddibenion yr Eglwys; Prynu buddsoddiadau; Trosglwyddo i adneuon tymor; Benthyciadau a wneir; Ad-dalu'r benthyciadau a dderbyniwyd. Colledion ar wireddu asedau. |
| Cost Codi Arian | Yr holl gostau sy'n gysylltiedig ag incwm 'codi arian' |
Cyfrifon Derbynebau a Thaliadau
Gall plwyfi sydd ag incwm o dan £250,000 osgoi'r baich o orfod paratoi cyfrifon llawn, ac yn hytrach gallant gynhyrchu 'Cyfrif Derbyniadau a Thaliadau' am y flwyddyn a 'Datganiad o Asedau a Rhwymedigaethau' ar ddiwedd y flwyddyn. Mae taenlenni rhyngweithiol manwl, a gynlluniwyd ar gyfer plwyfi gydag incwm o dan £250,000, ac sy’n cynhyrchu Cyfrifon Derbynebau a Thaliadau (yn hytrach na Chyfrifon Croniadau), wedi'u diweddaru ers 2013 ac yn cynnwys nodweddion newydd, gan gynnwys dolen i lyfr arian rhyngweithiol. Bydd y ddolen ganlynol yn eich cyfeirio at daenlen ryngweithiol gysylltiedig sy'n cynnwys sawl taflen waith, ac yn cynnwys:
- Cyngor ar ddefnyddio'r taenlenni rhyngweithiol (Excel)
- Ffurf Safonol y Cyfrifon (Excel)
- Derbynebau (Excel)
- Taliadau (Excel)
- Llyfr arian parod (Excel)
- Cyfrifon blynyddol (Excel)
- Nodiadau i'r cyfrifon (Excel)
- Adroddiad Archwilwyr Annibynnol (Excel)
- Ffurflen Ariannol Flynyddol (Excel)
Cyfrifon Cronnus
Rhaid i blwyfi sydd ag incwm sy'n fwy na £250,000 baratoi eu cyfrifon ar sail croniadau a chynnwys Datganiad o Weithgareddau Ariannol (SOFA), y pennir ei ffurf a'i gynnwys yn y Datganiad o Arfer a Argymhellir (SORP) a gyhoeddwyd gan y Comisiwn Elusennau. Mae'r llawlyfr ACAT yn rhoi cyngor cynhwysfawr i Drysoryddion sy'n paratoi eu cyfrifon ar sail croniadau.
Llawlyfr Cymdeithas Cyfrifwyr a Thrysoryddion yr Eglwys (ACAT)
Dosbarthwyd copi o'r Llawlyfr hwn i bob Trysorydd Plwyf yn gynnar yn 2010, a bydd Trysorydd y Plwyf yn derbyn diweddariadau rheolaidd i'r Llawlyfr, a ariennir gan Gorff y Cynrychiolwyr.
Os ydych yn Drysorydd newydd, gofynnwch i'r cyn Drysorydd roi'r copi gwreiddiol a ddarparwyd i chi. Fodd bynnag, os oes angen copi pellach o'r Llawlyfr a diweddariadau arnoch maent ar gael (e-bost: admin@acat.uk.com ) am tua £12 y.f. Mae'r Llawlyfr yn rhoi arweiniad i Drysoryddion ac eraill sy'n ymwneud â materion ariannol y Plwyf. Fodd bynnag, nid yw pob un o adrannau Datblygu Eiddo ac Yswiriant y Llawlyfr yn berthnasol i'r Eglwys yng Nghymru felly cysylltwch â finance@churchinwales.org.uk os oes gennych ymholiad. Gellir defnyddio'r Llawlyfr fel canllawiau ar gwblhau Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon y Plwyf ond dylai'r Derbyniadau a Thaliadau/Datganiad o Weithgareddau ddilyn y Ffurflen Safonol o Gyfrifon ar gyfer Plwyfi (gweler isod), a dylai'r Adroddiad Blynyddol gynnwys rhywfaint o wybodaeth ychwanegol fel y nodir isod hefyd. Mae'r llawlyfr ar gael yn llawn ar-lein ar wefan ACAT, ac mae ar gael unwaith y byddwch yn cofrestru ar y wefan fel defnyddiwr.
Deall Cronfeydd Anghyfyngedig a Chyfyngedig
Yn aml, mae plwyfi'n cael eu drysu gan ddosbarthiad Cronfeydd Cyffredinol a chronfeydd Cyfyngedig.
- Cronfeydd Cyffredinol / Cronfeydd Anghyfyngedig yw’r cronfeydd incwm neu incwm y gellir eu gwario yn ôl disgresiwn Aelodau'r Cyngor Plwyf Eglwysig (ymddiriedolwyr) i hyrwyddo unrhyw un o amcanion y plwyf.
- Mae cronfeydd dynodedig yn rhan o'r cronfeydd anghyfyngedig y mae'r Cyngor Plwyf wedi'u clustnodi ar gyfer prosiect neu at ddefnydd penodol, heb gyfyngu neu ymrwymo'r arian yn gyfreithiol. Gall y Cyngor Plwyf ganslo'r dynodiad os ydynt yn penderfynu'n ddiweddarach na ddylai'r plwyf fynd ymlaen neu barhau â'r defnydd neu'r prosiect y dynodwyd yr arian ar ei gyfer.
- Cronfeydd Cyfyngedig: Cronfeydd cyfyngedig yw cronfeydd sy'n ddarostyngedig i ymddiriedolaethau penodol, y gellir eu datgan gan y rhoddwr neu yn unol â’i awdurdod (e.e. mewn apêl gyhoeddus) neu eu creu drwy broses gyfreithiol, ond sy'n dal i fod yn unol ag amcanion ehangach y plwyf yr un fath. Gall cronfeydd cyfyngedig fod yn gronfeydd incwm cyfyngedig, sy'n cael eu gwario yn ôl disgresiwn y Cyngor Plwyf i hyrwyddo rhyw agwedd(au) penodol ar amcanion y plwyf, neu gallant fod yn gronfeydd gwaddol, lle mae'n ofynnol i'r asedau gael eu buddsoddi, neu eu cadw at ddefnydd gwirioneddol, yn hytrach na'u gwario.
Manylion y llinell gymorth
Claire Thompson
E-bost: clairethompson@churchinwales.org.uk
Rowena Hodge
E-bost: rowenahodge@churchinwales.org.uk