Canllawiau ar Coronavirus (Covid-19)

Ailagor Mannau Addoli:

Mae’r Canllawiau ar ailagor (yn cynnwys cymundeb, bedyddio, angladdau a phriodasau) wedi’u diweddaru i adlewyrchu’r canllawiau diweddaraf gan Lywodraeth Cymru.

• Profi, Olrhain a Diogelu: mae hyn yn ei gwneud yn ofynnol i gofnodi gwybodaeth am bobl a allai dorri’r gofyniad cadw pellter 2 fetr. Bydd hyn yn wir am briodasau, bedyddio a chymunwyr. Darllenwch y cyngor ar beth sydd angen ei wneud.
• Addoli Awyr Agored ac Angladdau: Gellir cynnal angladdau ar lan y bedd neu addoliad arall yn amodol ar ofynion cadw pellter cymdeithasol ac ar gyfer hyd at 30 o bobl.
• Organau: Bellach gellir chwarae organ bib fel rhan o briodas, angladd neu wasanaethau addoli ond dylai’r penderfyniad i ddefnyddio organ fod yn seiliedig ar asesiad risg ysgrifenedig a dylid dilyn canllawiau cadw pellter cymdeithasol, hylendid dwylo a glanhau. Dylid parhau i ystyried defnyddio offerynnau eraill fel bysellfwrdd electronig neu gerddoriaeth wedi’i recordio. Gellir chwarae organ bib at ddibenion ymarfer neu gynnal a chadw pan fydd yr adeilad ar gau i’r cyhoedd hefyd. Mae canllawiau manylach ar gerddoriaeth a chwarae organau ar gael YMA
• Canu Clychau: Caniateir i glychau gael eu canu fel rhan o bob gwasanaeth, ond dylai clochyddion gydymffurfio â’r gofynion cadw pellter corfforol o ddau fetr a dylid cyflwyno trefnau glanhau. Dylai trefniadau canu clychau gydymffurfio â chanllawiau sydd ar gael gan Gyngor Canolog y Clochyddion yn https://cccbr.org.uk/coronavirus/

Ailagor Neuaddau Eglwys:

Mae Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) 2020 wedi’u diwygio i alluogi canolfannau cymunedol yn cynnwys neuaddau eglwys i agor ar gyfer gwaith neu i ddarparu gwasanaethau gwirfoddol neu elusennol. Cafwyd gwared ar y gofyniad i ofyn am gymeradwyaeth gan yr Awdurdod Lleol ymlaen llaw. Fodd bynnag, mae yna gyfyngiadau ar ddibenion ymgasglu mewn llefydd o’r fath. Rydym yn disgwyl am ganllawiau diwygiedig gan Lywodraeth Cymru er mwyn gallu diweddaru’n canllawiau ni. Fel y nodir yn ein canllawiau cyfredol, bydd unrhyw agor o dan y rheoliadau diwygiedig yn gofyn am gyflwyno mesurau cadw pellter cymdeithasol a threfniadau hylendid a glanhau llym yn seiliedig ar asesiad risg ysgrifenedig.

Gweler: Canllawiau’r Eglwys yng Nghymru ar ailagor neuaddau eglwys

Gweithgareddau awyr agored:

Bellach mae’r rheoliadau’n caniatáu i hyd at 30 o bobl ddod ynghyd yn yr awyr agored. Nid oes cyfyngiadau penodol ar y mathau o weithgareddau ond mae’n rhaid cadw pellter corfforol o ddau fetr rhwng y rhai sy’n mynychu. Felly, mae’n bosibl i gôr ddod at ei gilydd i ganu o dan yr amgylchiadau hyn ond mae’n ymddangos bod codi llais, yn cynnwys canu, yn ffactor risg ar gyfer lledaenu Covid-19. Argymhellir bod gweithgaredd canu trefnedig o’r fath yn cael ei gynnal ar ôl asesiad risg gofalus ac na ddylid canu’n uchel.

Canllawiau Bugeiliol Pellach gan Fainc yr Esgobion

Yn effeithiol tan y rhoddir hysbysiad pellach

Canllawiau diweddaraf

Cyhoeddir y canllawiau diweddaraf hyn yn sgil diwygiadau diweddar i Reoliadau Llywodraeth Cymru ynghylch ailagor mannau addoli.

Adeiladau’r eglwys: ehangu’r caniatâd i ailagor

Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi y gellir ailagor mannau addoli i unigolion neu aelwydydd gydaddoli o ddydd Llun 13 Gorffennaf ymlaen.

Mae’r cam ailagor hwn (rhybudd melyn) yn rhoi hawl gyfreithiol i eglwysi gael eu hagor i unigolion neu aelwydydd fynd i fannau addoli ar gyfer:

• Gweddi breifat
• Cydaddoli yn cynnwys gweddïau dan arweiniad, defosiynau neu fyfyrdodau
• Y Cymun Bendigaid yn amodol ar fesurau priodol i liniaru risg (gweler y rhestr wirio isod)
• Bedyddio yn amodol ar fesurau priodol i liniaru risg (gweler y rhestr wirio isod)
• Gellir cynnal gwasanaethau angladd a phriodas (ar gyfer gwahoddedigion yn unig) ac mae canllawiau ar wahân ar gael yma

Mae’r Fainc yn parhau o’r farn y dylid bod yn dra gofalus wrth fynd ati i ailagor yr eglwysi, gan seilio hynny’n gadarn ar ganllawiau Llywodraeth Cymru. Yr hyn a gyhoeddwyd yw bod caniatâd wedi ei roi. Nid yw Llywodraeth Cymru na Mainc Esgobion yr Eglwys yng Nghymru yn ei gwneud yn ofynnol i ailagor eglwysi ar hyn o bryd.

Yn gyntaf rhaid i unrhyw eglwys sy’n ystyried ailagor ei drysau gynnal asesiad risg manwl. Mae canllawiau ar y camau hyn yma. Mae hyn yn cynnwys templed o ffurflen asesu risg. Bydd angen cyflwyno’r ffurflen i’ch Archddiacon (neu unigolyn enwebedig arall) cyn ailagor unrhyw eglwys. Ar ôl cael cymeradwyaeth, gall gwasanaethau addoli ailgychwyn ddydd Sul 19 Gorffennaf.

Er ein bod yn llawen o gael dychwelyd i addoli yn ein heglwysi, anogwn eglwysi lleol i beidio â rhuthro i agor eu drysau. Dim ond os gallwch wneud hynny’n effeithiol ac yn ddiogel gan ddilyn y canllawiau y dylech ystyried ailagor yr eglwys. Cofiwch ystyried eich trefniadau agor yn ôl eich gallu i gydymffurfio â’r mesurau diogelwch angenrheidiol. Rhaid i ni sicrhau mai ein hystyriaeth bennaf yw iechyd a lles ein clerigion, ein staff, ein gwirfoddolwyr a’n hymwelwyr.

Defnyddio adeiladau

Mae Rheoliadau Llywodraeth Cymru yn parhau i ganiatáu i glerig recordio neu ddarlledu gwasanaeth (gyda neu heb gynulleidfa) o adeiladau’r eglwys. Dylid cynnal unrhyw ddigwyddiad o’r fath yn unol â chanllawiau esgobaethol, neu fel arall gyda chaniatâd penodol Esgob yr esgobaeth.

Mae Rheoliadau Llywodraeth Cymru yn caniatáu hefyd i glerigion ymweld â’u heglwysi, ac i swyddogion a gwirfoddolwyr eraill yr eglwys ymweld ag eglwysi, i gyflawni dyletswydd wirfoddol neu elusennol yn unig, lle nad yw’n ymarferol resymol cyflawni’r ddyletswydd honno gartref. Gall clerigion gynnal archwiliadau safle neu gellir eu cynnal gan unrhyw un arall a enwebir gan y Periglor, Arweinydd Ardal Genhadol/Weinidogaeth, Archddiacon neu Ddeon Ardal. Gofynnwn y dylid cadw ymweliadau o’r fath i leiafswm rhesymol.

Bellach gall y corff ymddiriedolwyr sy’n gyfrifol am adeilad yr eglwys hefyd ystyried caniatáu i gontractwyr a gwirfoddolwyr lleol gyflawni gwaith angenrheidiol a hanfodol yn eu heglwys a’u mynwent gan gadw at drefniadau hylendid a chadw pellter addas.

Mae Rheoliadau Llywodraeth Cymru yn caniatáu defnyddio adeiladau’r eglwys ar gyfer gwasanaethau gwirfoddol hanfodol megis banciau bwyd, ceginau cawl a llochesi i’r digartref sydd eisoes ar waith. Hefyd gellir defnyddio adeiladau’r Eglwys ar gais Gweinidogion Cymru neu awdurdod lleol i ddarparu gwasanaethau cyhoeddus brys. Dylid cymryd pob cam rhesymol i sicrhau y cedwir pellter cymdeithasol ac y dilynir rhagofalon hylendid eraill pan ddarperir y gwasanaethau hynny. Dylid cael cefnogaeth benodol y periglor neu Ddeon yr Ardal a’r esgob esgobaethol ar gyfer unrhyw ddefnydd newydd o adeiladau’r eglwys ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus / gwirfoddol hanfodol.

Cyhoeddwyd hefyd y gellir ailagor canolfannau cymunedol (yn cynnwys neuaddau Eglwysi) o ddydd Llun 20 Gorffennaf ymlaen a bydd Llywodraeth Cymru yn cyhoeddi canllawiau ategol ar gyfer ailgychwyn mwy o wasanaethau cyhoeddus yn ôl disgresiwn awdurdodau lleol. Bydd angen i ni weld manylion y ddarpariaeth hon a byddwn yn cyhoeddi canllawiau pellach ar sut i ailagor yn ystod y dyddiau nesaf. Mae’n amlwg y bydd gweithgareddau a ganiateir yn y neuaddau hyn yn gyfyngedig i wasanaethau cyhoeddus hanfodol fel y mae awdurdodau lleol yn eu diffinio.

Mae rhagor o ganllawiau ar ddefnyddio a gofalu am adeiladau’r eglwys yn cael eu cyhoeddi gan Gorff y Cynrychiolwyr. Ewch i: Covid 19 – Canllawiau adeiladau eglwysig

Ymweliadau bugeiliol

Dylai clerigion ac eraill sydd wedi eu trwyddedu neu eu comisiynu’n briodol, arfer eu gweinidogaeth fugeiliol arferol o bell, ar y ffôn neu ar-lein. Dim ond lle bo’n hanfodol y dylid gwneud ymweliadau bugeiliol; yn gyffredinol dylid mynd at garreg y drws yn unig a chydymffurfio’n llwyr â mesurau cadw pellter corfforol. Gall Esgobion unigol gyhoeddi cyngor manylach i’w clerigion ar yr hyn maen nhw’n ei ystyried yn ymweliadau ‘hanfodol’ a gall clerigion ymgynghori â’u Hesgob os cyfyd unrhyw amheuon.

Bedydd

Bellach, gellir cynnal bedydd mewn eglwysi ac mae canllawiau penodol wedi eu darparu gan Gorff y Cynrychiolwyr yn https://www.churchinwales.org.uk/cy/clergy-and-members/coronavirus-covid-19-guidance/guidance-conducting-baptisms/. Hefyd, gellir bedyddio gartref, mewn ysbyty, hosbis neu leoliad arall os oes achos bugeiliol brys eithriadol, lle bydd caniatâd i unigolyn lleyg weinyddu’r bedydd. Mae’r drefn ar gyfer bedydd brys wedi ei hatodi isod.

Gweddi a thystiolaeth

Nid yw dyletswydd pobl Dduw i dystio i Grist yn ddim llai ar yr adeg hon; na chwaith ein dyletswydd i weddïo’n ddi-baid dros ein cymunedau a phawb mewn angen. Cyflwynwn bopeth sy’n cael ei wneud yng ngwasanaeth Duw i roi gofal bugeiliol i bawb yn ein cymunedau, ac i alluogi addoliad, gweddi a defosiwn i barhau gartref.

Rydym yn parhau i gadw pawb sy’n bryderus, yn sâl a phawb sy’n galaru yn ein gweddïau, gan ofyn am i bresenoldeb y Crist atgyfodedig fod yn agos atom oll i roi sicrwydd i ni, tangnefedd a nerth ar yr adeg boenus a gofidus yma.

Gorchymyn am Fedydd mewn Argyfwng

Mewn argyfwng, os nad oes gweinidog ordeiniedig ar gael, gall unigolyn lleyg weinyddu’r bedydd. Cyn bedyddio, dylai’r gweinidog ofyn am enw’r plentyn / y sawl sy’n cael ei fedyddio. Os oes ansicrwydd am unrhyw reswm ynghylch enw’r plentyn / y sawl sy’n cael ei fedyddio, gellir gweinyddu’r bedydd yn gywir heb enw (cyhyd ag y gellir cofnodi’n briodol hunaniaeth y sawl a fedyddir).

Mae’r drefn ganlynol yn ddigonol:

Mae’r gweinidog yn arllwys dŵr ar y sawl sy’n cael ei fedyddio gan ddweud
Rwy’n dy fedyddio di yn Enw’r Tad, a’r Mab a’r Ysbryd Glân.
Amen.

Wedyn, gall pawb adrodd Gweddi’r Arglwydd a’r Gras.

Dylai unrhyw un sydd wedi gweinyddu bedydd yn breifat mewn argyfwng gofnodi’n ofalus ddyddiad a lleoliad y bedydd a hunaniaeth y sawl a fedyddiwyd. Dylai anfon y manylion ymlaen at offeiriad y plwyf cyn gynted ag y bo modd yn ddi-oed.

Dylai offeiriad y plwyf sicrhau bod y cofnod priodol yn cael ei roi yn y gofrestr bedyddiadau.

Mainc yr Esgobion

13 Gorffennaf 2020